کد مطلب:38805 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:18

گنجینه پرسمان » اهل بيت

آيا در عالم برزخ نيز، شفاعت هست؟

براي روشن شدن اين بحث كه شفاعت در كجا و كدام عالم، قابل استفاده ميباشد، لازم است به مفهوم شفاعت، توجه كرد. حقيقت شفاعت، قرار گرفتن دو چيز در كنار هم و موجودي قويتر و برتر، در كنار موجود ضعيفتر و كمك كردن به او براي پيمودن مراتب كمال است.(پيام قرآن، آيتالله مكارم شيرازي و ديگران، ج 6، ص 520، درالكتب الاسلامية.)

به اين خاطر، در بحث شفاعت، بر خلاف تصور عاميانه كه فكر ميكنند نوعي پارتي بازي و رابطهمندي است، نوعي شباهت و همانندي بايد ميان آن دو موجود باشد و شخص گنهكار، به خاطر پارهاي از جنبههاي مثبت، شباهتي با اولياي خدا پيدا ميكند و با عنايت آنها مسير خود به سوي كمال را ميپيمايد.(همان.)

با اين نگاه، شفاعت در هر سه عالم، دنيا، برزخ و آخرت، صورت ميپذيرد. قرآن مجيد در آية 64 سوره نسأ ميفرمايد: وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّـلَمُوَّاْ أَنفُسَهُمْ جَآءُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا; اگر آنها هنگامي كه به خود ستم كردند، به نزد تو ميآمدند و از خدا طلب آمرزش ميكردند و پيامبر9 نيز براي آنها استغفار ميكرد; خدا را توبهپذير و مهربان مييافتند.

يا مسئلة استغفار حضرت يعقوبغ براي فرزندانش; اينها نيز خود نوعي شفاعت است كه در اين دنيا رخ داده است. اما شفاعت به معناي خاص خود كه در ذهن همه ماها است كه ائمه: و صلحا از گنهكاران شفاعت ميكنند، مربوط به قيامت است. مرحوم علامه طباطبايي; ميفرمايد: مسئلة شفاعت در آخرين موقف از مواقف قيامت، انجام ميگيرد و در اينجا است كه شفاعت كننده، تقاضاي مغفرت شفاعت شونده را ميكند، تا بدين وسيله وارد دوزخ نشود و يا به كمك شفاعت او، بعضي از كساني كه در دوزخاند، خارج شوند.(تفسير الميزان، علامه طباطبايي;، ج 1، ص 174، جامعه مدرسين.)

رواياتي از ائمه معصوم: نيز، بدين مضمون رسيده است، چنانكه از امام صادقنقل شده است كه فرمود: و الله ما اخاف عليكم إلاّالبرزخ فاذا صار الامر الينا فنحن اولي بكم; به خدا سوگند تنها از برزخ بر شما ميترسم، ولي هنگامي كه كار به دست ما آيد (اشاره به قيامت است)، ما به شما سزاوارتريم.(بحارالانوار، علامه مجلسي;، ج 6، ص 214، به نقل از پيام قرآن، ج 6، ص 530; با استفاده از پيام قرآن، ج 6، ص 520ـ530.)

از اين نكات، استفاده ميشود، شفاعت به معنايي كه در ذهن عموم افراد جامعه است، مخصوص قيامت است كه رهايي از آتش را به ارمغان ميآورد و به معناي عام خود كه كمك و مدد كار بودن در امور خيرات، منحصر به عالم خاصي نيست و در دنيا و برزخ و قيامت وجود دارد.